KİTABIN ADI BUDALA
KİTABIN YAZARI DOSTOYEVSKİ
YAYIM EVİ VE ADRESİ ALFA-BASIM-YAYIM-DAĞITIM
BASIM YILI 1995
1.KİTABIN KONUSU :
Romanın kahramanı Prens Mışkin, saralıdır. Tedavi gördüğü İsviçre'den
döndüğünde elindeki giysi çıkınından başka hiçbir şeyi yoktur. Yaşamı
kendi iç dünyasını seyre dalmakla geçmektedir. İnsanlarla her türlü
alışverişten arınmıştır. Budalalık derecesinde iyi olan Prens Mışkin,
tam bir ermiş kişidir, sevmekten başka bir şey gelmez elinden. Müthiş
bir zeka sahibidir. Çevresindekiler, onu her zaman yadırgarlar, ama
onsuz da edemezler. Kendisi de saralı olan Dostoyevski, romanının
kahramanına kendi kişiliğinden pek çok şey koymuştur. Prens Mışkin'in
anıları, aslında Dostoyevski'nin anılarıdır. Prens Mıskin'in romanının
bir yerinde anlattığı, siyasal görüşlerinden dolayı kurşuna dizilme
cezası alan bir adamın öyküsü, aslında Dostoyevski'nin başından geçmiş
bir olaydır. Bir tutku romanı olan Budala, Dostoyevski'nin yazdığı ilk
büyük aşk romanıdır.
2.KİTABIN ÖZETİ :
Hasta prens Mişkin Rusya’dan İsviçre’ye Şnayder adlı bir doktorun
kliniğine yollanır. Prens çok acı çeken bir insandır ve ara sıra
hastalığıyla ilgili nöbetler geçirmektedir. Nöbet geçirdikten sonra
budalalaşır ve afallar. Çocukları çok seven prens köydeki çocukların
kalbini kazanmasıyla iyileşme sürecini de ivmelendirir.
Köydeki yoksul bir kızla ilgilenmesinden dolayı da çevresi tarafından
ayıplanmaktadır. Nedeni ise kızın annesinin ölümünden sonra lanetlenmiş
olmasıdır. İsviçrede üç sene kalan prens bir çok acılarla Rusya’ya
döner ve soyunun son bireyiyle tanışmak için atılımlarda bulunur.
Onunla tanışması aynı evde yaşayan Ganya ile tanışmasına da vesile
olur. Ganya prense Nastasya’nın portresini gösterir ve prens artık
Nastasya’ya çoktan vurulmuştur. Onu her ne pahasına olursa olsun
aramaya başlar ve sonunda da bulur ve evlenme teklif eder. Buhranlı bir
dönemde olan Nastasya bu teklifi kabul eder gibi yapıp reddeder ve Rogo
Jin adındaki biriyle evlenmeye karar verir. Bu evlilikten sonra tekrar
Mişkin’e kaçan Nastasya daha fazla dayanamayarak tekrar geri döner.
Hala Moskova’da bulunan Mişkin Nastasya’yı aramak için Petersburg’a
gelir. Prens Mişkin Nastasya’yı aradığını bir sır gibi saklamaktadır.
Bu günlerde Prens Mişkin bazı özel günlerde evinde partiler verir ve bu
partilere de kitabındaki bütün kahramanları çağırır. Bu kişilerden
Aglea adındaki kadın ise Prensi deliler gibi sevmektedir ve ona “Yoksul
Şövalye” gibi imalarda bulunmaktadır. Bunları ise mektuplarında sık sık
dile getirmektedir. Sonunda aglea ile Prens Mişkin nişanlanmaya karar
verirler. Böylece Prens ikinci kez Ganya’nın sevdiği kadını elinden
alır. Ancak bu nişandan da vazgeçen Mişkin Nastasya ile evlenmeye karar
verir. Ancak aynı zamanda Aglea’yı çok sevdiğini de bilmektedir.
Nastasya ile evlenecekleri sırada Rogo Jin gelir ve Nastasya’yı
sessizce alır gider. Mişkin bunu sakince karşılar ve birşey diyemez.
Rogo Jin Nastasya’yı Petersburg’ta öldürür ve bunu da Prens gelince
öğrenir ve tekrar krize girerek budalalaşır. En sonunda Şnayder’in
kliniğine gönderilir. Aglea ise Polonyalı bir Coutla evlenir. Rogo Jin
ise 15 yıllığına İsviçre’ye sürülmüştür.
3.KİTABIN ANA FİKRİ :
Kitapta vurgulanmak istenen nokta; insanlar için sevginin çok önemli
bir kavram olduğu ve onsuz yaşanamayacağının kesin olduğudur. İnsanlar
için sevdikleri o kadar değerlidir ki o varlıkları kaybetmeye tahammül
edemezler tıpkı Prens Mişkin gibi.
4.KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ :
Kitapta genel olarak on üç karakterden bahsedilmektedir. Bunlardan en önemlileri şunlardır:
1. PRENS MİŞKİN : Kendi iç dünyasında yaşayan, herkese güler yüzle
davranan, budalalık derecesinde iyi ve insanları sevmekten başka birşey
yapamayan bir prenstir.
2. ŞNAYDER : Prens Mişkin’in hastalığından dolayı yardım istediği,
kendini ispat etmiş ve prensi kurtarmak için tüm gücünü kullanan iyi
bir doktordur.
3. AGLEA : Prensi deliler gibi seven ve onu kaybetmemek için herşeyi göze alabilen, güzel ahlaklı ve gayet alımlı bir bayandır.
5. KİTAP HAKKINDAKİ ŞAHSİ GÖRÜŞLER :
Anlatım yönünden üst düzeyde olan kitapta; çok uzun cümleler
kullanılarak okuyucunun cümlede anlatılmak istenen manadan
uzaklaşmasına sebebiyet verilmştir. Yine de bu uzun cümlelere rağmen
roman akıcı ve sürükleyici olmasıyla okuyucuyu kendine bağlamaktadır.
6.KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ :
Rus edebiyatının en büyüklerinden olan Dostovyevski, 1821 Moskova
doğumludur. Orta sınıf bir aileden gelen yazarın babası, yoksullar
hastanesinde cerrahtı. Dostovyevski ilk eğitimini ailesinden aldı.
Romanlarının tümünde, ailesinin çektiği sıkıntıların ve tanık oldukları
yoksulluğun etkisi görülebilir. Çok çalkantılı geçmiştir
Dostovyevski’nin hayatı. 17 yaşında askeri akademiye girmiş ama oradaki
katı disipline uyamayıp ayrılmış, Norodniklerin siyasi görüşlerini
benimsemiş, 1849’da idama mahkum edilmiş ve tam idam sehpasında
öğrenmiştir cezasının sürgüne çevrildiğini. Ölümün kıyısından dönen ve
Sibirya’daki sürgün yaşantısında zor günler geçiren Dostovyevski’nin
siyasi görüşlerinin temelden farklılaştığını söyleyebiliriz. Kişiliğini
derinden etkileyen epilepsi nöbetlerinin sıklaşması da bu tarihte
başlar. Artık mistik bir dünya görüşü egemendir Dostovyevski’nin
metinlerinde.
Bu günlerde Orhan Pamuk’un editörlüğünde başlayan Dostovyevski
dizisinin ilk kitabı olarak yayınlanan “Ecinniler”, Dostovyevski’nin
Norodnik ve ateist geçmişine dair bir özeleştiridir. Sürgün dönüşü;
aşkları, evlilikleri, Avrupa seyahatleri, kumar tutkusu ve geçim
sıkıntıları, Turgenyef’le olan çekişmelerleriyle geçirdi ömrünü bu
büyük yazar. Çoğu kitabını yayıncılardan aldığı “kaporalar” nedeniyle
çok kısa sürelerde tamamladı ve bugün dünyanın en çok satan yazarları
arasında olan Dostovyevski, 1881 yılında geçim sıkıntıları içinde
hayata veda etti.
Konu: Dostoyevski -Budala 
Cuma Mart 23, 2007 6:43 pm
