Benim Adım Kırmızı , Orhan PAMUK

Kitabın özeti



Benim Adım Kırmızı; Orhan PAMUK imzalı “Cevdet Bey ve Oğulları, Sessiz
Ev, Beyaz Kale, Kara Kitap, Yeni Hayat” gibi eserlerden sonra farklı
bir tarzda yazılmış. Orhan Pamuk da son kitabını “en renkli ve en
iyimser romanım” olarak nitelendiriyor.



Konusuna gelince;



Biraz geçmişe gidiyoruz. 1591 senesi, kış ayları, İstanbul. İki erkek
çocuğu annesi güzeller güzeli Şeküre’nin kocası dört yıldır savaştan
dönmemiştir. Çocukluk aşkı, yeğeni Kara ise aşkını açıkladığı için
evden kovulmuş ve ancak on iki sene sonra İstanbul’a dönebilmiştir.
Döner dönmez de hala çok sevdiği Şeküre ile evlenmenin yollarını arar.

Babası ve iki çocuğu ile birlikte kalan Şeküre’nin gönlü hem Kara’da
hem de kocasının kardeşi Hasan’dadır. Şeküre’nin babası yani Kara’nın
eniştesi Padişahın emri ile gizli bir kitap yaptırmaktadır. Kitabın
gizli Avrupai usuller kullanarak resmetmekten gelir. Enişte Efendi
Osmanlı sarayının ünlü nakkaşları Kelebek, Zeytin ve Leyleği kitabın
nakışlarını yapmaları için görevlendirir. Tezhibi de Zarif efendi
yapmaktadır. Koyu bir taassup içinde olan Erzurumlu Hoca Efendi ve
taraftarları ise geleneklere ve dine aykırı bir şeyler çevrildiğini
anlamıştır ve Zarif Efendi de bu düşüncededir. Her gece kahveye
toplanan nakkaşlar ve hattatlar bir meddahın resimlerle anlattığı sivri
dilli ve Erzurumlu Hoca karşıtı hikayelerle eğlenirler. Zarif Efendinin
işlerine köstek olacağını anlayan nakkaşlardan biri Zarif Efendiyi
öldürür. Romanın geriye kalan kısmı katilin bulunmaya çalışması,
nakışta üslup ve imzanın yeri, doğru ve batının yeri üzerine
kahramanların düşünceleri ile örülüdür. Böylece kitap bir çok
eğlenceliği bir arada barındırmaktadır aslında…

Eski resim sanatının incelikleri ve düşünce yapısı ile ilgili türlü
hikayeler ve bilgiler, eski; İstanbul’un dar sokaklarında gezintiler,
bohçacı kadınlar, incili yastıklar, fıstık yeşili feraceler, kırmızı
yelekler kuru kayısılı pilavlar, hoşaflar, tarhana çorbaları… Tabii
bunun yanında kelle uçurmalar, gözlerine iğneler batıranlar ve daha
türlü kan kokulu sahneler de mevcut. Katilin kimliğini bulmaya çalışmak
bile kitabın sonuna kadar yeterince oyalayıcı. Osmanlı tarihi ve eski
resim sanatı ile fazla ilginiz yoksa bazı bölümleri fazla uzatılmış ve
tekrar edici bulabilirsiniz. Bunu da romanın kusuru sayalım. 470
sayfalık ince ince kurgulanmış bu romanın son sayfasını çevirip de
kapağını kapattığınızda gül ve küf kokularıyla kaldırmadan önce
gülümsediğinizi fark edeceksiniz.